TBMM’ye sunulan Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Genel Kurulda kabul edildi. Böylece kripto varlıklarla ilgili çeşitli tanımlamalar ilk defa resmi olarak yapılmış oldu. Tanımlarla birlikte kripto varlıklara ilişkin yeni düzenlemeler de geldi.
Yapılan düzenlemeye göre gelen tanımlar ise şu şekilde:
Merkezi kayıt kuruluşu yetkili olacak
Sermaye piyasası araçlarının Merkezi Kayıt Kuruluşu sistemine dâhil olmadan kripto varlık olarak ihraç edilebilmesi için esasların belirlenmesi için esasları merkezi kayıt kuruluşuna yetki verilecek. Kurul bu varlıkların MKK tarafından izlenmesi yerine kripto varlık olarak ihracına ve bunların oluşturulup saklandıkları hizmet sağlayıcılar tarafından sunulan elektronik ortam nezdinde kayden izlenmesine ilişkin esaslar belirleyebilecek. Bu varlıkların haklarının izlenmesi, üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmesi ve devredilmesinde kripto varlıkların oluşturulup saklandıkları kayıtlar esas alınacak.
Ayrıca kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için Kuruldan izin almaları gerekecek. Bu kuruluşlar, kurulca belirlenecek faaliyetleri yerine getirecek. Bunların kuruluşlarına ve faaliyete başlamalarına, ortaklarına, yöneticilerine, personeline, organizasyonuna, sermayelerine ve sermaye yeterliliğine, yükümlülüklerine, bilgi sistemleri ve teknolojik altyapılarına, pay devirlerine, yapabilecekleri faaliyetlere, faaliyetlerinin geçici veya sürekli olarak durdurulmasına ilişkin esaslar ile faaliyetleri sırasında uymaları gereken diğer ilke ve esaslar Kurul tarafından belirlenecek. Pay devirlerinde Kurul izninin alınması zorunlu olacak. Düzenlemeye aykırı olan devirler pay defterine kayıt edilmeyecek, aykırı olarak yapılan kayıtlar hükümsüz sayılacak.
Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, sistemlerinin güvenli bir şekilde yönetilebilmesi için gerekli düzenlemeleri yapmak, önlemleri almak ve gerekli iç kontrol birim ve sistemlerini oluşturmakla yükümlü olacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcıların kuruluşlarına ve/veya faaliyete başlamalarına Kurulca izin verilebilmesi için bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıları konularında TÜBİTAK’ın belirleyeceği kriterlere uygunluk aranacak.
Hizmet sağlayıcı kuran ortaklara yeni şartlar geliyor
Yeni düzenlemeye göre kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ortaklarının müflis olmaması, konkordato ilan etmiş olmaması, uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırma başvurusunun tasdik edilmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması şartlarının yanı sıra ilgili kanunlarda sayılan suçlardan kesinleşmiş mahkumiyetinin bulunmaması, işlem yasaklı olmaması; öte yandan gerekli mali güç ve işin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip bulunması ve ortaklık yapısının şeffaf ve açık olması şartlarını taşımaları zorunlu olacak.
SPK ise platformlar üzerinden kripto varlıkların alım satımında ve ilk satış ya da dağıtım işlemlerinde, kripto varlık takasında, transferinde ve saklanmasında usul ve esasları düzenleme yetkisine sahip olacak.
Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, atıf yapılan hükümler dışında Kanunun diğer hükümlerine tabi olmayacak. Ayrıca platformlara fiyat serbestliği garantisi verilecek. Platformlar işlemlerin güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil, dürüst ve rekabetçi bir şekilde gerçekleşmesinin sağlanması, piyasa bozucu nitelikte eylem ve işlemlerin tespit edilmesi, önlenmesi ve tekrarlanmaması amacıyla emir ve işlem esaslarını belirleyecek, bünyelerinde gerekli gözetim sistemini kuracak ve her türlü önleyici tedbirleri alacak.
Piyasayı bozucu işlemlere engel
Platform nezdinde gerçekleştirilen piyasa bozucu nitelikte eylem ve işlemlere ilişkin olarak tespitleri yapmak, bu nitelikteki eylem ve işlemleri gerçekleştiren hesapların kısıtlanması, durdurulması ve kapatılması dahil olmak üzere gerekli tedbirleri almak ve ulaşılan tespitleri rapora bağlayarak Kurula bildirmekle yükümlü olacak.
Platformlar ile müşterileri arasındaki ilişkiler, platformda gerçekleşecek işlemler nedeniyle oluşabilecek uyuşmazlıklar genel hükümlere tabi olacak. Kripto varlıklar yatırımcı tazmin hükümlerine tabi olmayacak. Müşterilerin kripto varlık transferlerinin gerçekleştirildiği cüzdanlara ve fon transferlerinin gerçekleştirildiği hesaplara ilişkin kayıtlar kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından güvenli, erişilebilir ve takip edilebilir şekilde tutulacak. Tüm işlem kayıtlarının bütünlüğü, doğruluğu ve gizliliği sağlanacak. Müşterilerin kripto varlık transfer işlemlerinde, Kurul ve Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yapılan düzenlemelere uyulacak. Transfer mesajlarında gönderici ve alıcıya ilişkin yer alması öngörülen bilgi ve veriler, kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından düzenlemelerde belirlenen sürelerde güvenli bir şekilde gönderilecek. Bu amaçla dağıtık defter teknolojisi, başkaca bağımsız bir mesajlaşma platformu veya uygulama ara yüzü gibi mesajlaşmaya imkan veren yazılım uygulamaları ve teknolojik araçlar kullanılabilecek.
Platformların müşterilerine ait kripto varlıkları müşterilerin cüzdanlarında bulundurması esas olacak, bankalarda saklanan kripto varlıklar ile müşterilere ait bu kapsamdaki nakitler Kanununun 63’üncü maddesinde düzenlenen mevduatın ve katılım fonunun sigortalanması hükümlerine tabi olmayacak.
